Saturday, April 16, 2011

ආනන්ද මහ රහතන් වහන්සේ ……5

ආනන්ද මහ රහතන් වහන්සේ ……5


වර්තමානයේදී මෙන්ම, බුදු රජාණන් වහන්සේ ජීවත්ව සිටි කාලයේදීත් ගංගාවක බැසයන ජලය උදෙසා, එමෙන්ම යම්කිසි භූමියක මායිම් උදෙසා ආරාවුල් පැන නැගුනු බවට ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි.  ශාක්‍ය හා කෝලිය වංශිකයින් රෝහිනී නදියේ ජලය බෙදාගත නොහැකිව අරගලයක් ඇරඹූහ.  මේ අරගලය දුරදිග ගොස් ඔවුනොවුන් ඇණකොටා ගන්නා තරමටම උණුසුම් විය.  බුදු රජාණන් වහන්සේ මැදිහත්ව, වඩා වටිනා කමක් ඇත්තේ ජලයටද, මිනිස් ජීවිතවලටද වශයෙන් කරුණු පැහැදිලි කොට දහම් දෙසා වදාල සේක.  කරුණු පැහැදිලි කිරීමෙන් අනතුරුව දෙපක්ෂයම බුදු රජාණන් වහන්සේගේ අවවාද පිලිගත්හ.  දෙපක්ෂයෙන්ම පන්සියයක් පමණ වූ කුමාරවරු පැවිදි බවද ලබා ගත්හ.  මෙසේ සිය සැමියන්, විවාහ ගිවිස ගත් කුමාරවරු ගිහිගෙය හැරගිය පසු, ඔවුන්ගේ බිරින්දෑ වරු, විවාහ වීමට බලාපොරොත්තුව සිටි කුමරියන් මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී බිසොවුන් වහන්සේ වෙත එළඹ සිය කනස්සල්ල ප්‍රකාශ කලහ.  දේවීන් වහන්ස, ඔබගේ සැමියා, ශුද්ධෝදන රජතුමා පිරිනිවන් පා ඇත.  ඔබ තුමිය දැන් ස්වාමියෙකු නැති ස්ත්‍රියකි.  අපගේ ස්වාමියෝද අපව හැර දමා පැවිදි වී ඇත.  අපි මෙසේ සිටිනවාට වඩා බුදු රජාණන් වහන්සේගේ සසුනෙහි පැවිදි වුවහොත් යෙහෙකියයි පැවසූහ.   මහා ප්‍රජාපතී දේවීන් වහන්සේද එකහෙලාම ඒ අදහස අනුමත කලාය.  ඉන්පසු පන්සියයක් පමණ වූ රාජකීය කුලකාන්තාවන් සමග මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී බිසොවුන් බුදු රජාණන් වහන්සේ හමුවට ගොස්, "ස්වාමීනි බුදු රජාණන් වහන්ස, මගේ සැමියා ශුද්ධෝදන රජතුමා අර්හත් ඵලය ලබාගෙන පිරිනිවන් පා ඇත.  රාහුල කුමාරයාත් නන්ද කුමාරයාත් ඔබ හා සමග පැවිදි වී ඇත.  මට මාලිගයේ තනිව සිටිනු නොහැකිය.  මේ සමග සිටින මේ කුල කාන්තාවන්ටද සැමියන් නැත, ඔවුන් ඔබ වහන්සේගේ සසුනේ පැවිදි වී ඇත.  අපිට අනුකම්පා කොට අපටද පැවිද්ද ලබා දෙනු මැනැවැයි ආයාචනා කලහ.  බුදු රජාණන් වහන්සේ වෙන කාටවත් වඩා හොඳින් එකල දඹදිව කාන්තාවන්ට තිබුණු සමාජ තත්වය ගැන දැන සිටියහ.  සමාජයේ ඔවුන්ගේ තත්වය උසස් කිරීමට උන්වහන්සේ නිතරම ක්‍රියා කලහ.  පසු කලෙක ඇති විය හැකි ගැටලු ගැන සලකා ඒ අවස්ථාවේ කාන්තාවන්ට පැවිද්ද ලබා නොදීමට උන්වහන්සේ තීරනය කල සේක.  මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී බිසව කිහිප වතාවක්ම බුදු රජාණන් වහන්සේගෙන් පැවිද්ද ඉල්ලා සිටියාය. නමුත් ඒ අවස්ථාවේ එය ඉටු වූයේ නැත.   ඉන් ඉක්බිති  බුදු රජාණන් වහන්සේ කපිලවස්තු පුර නිග්‍රෝධාරාමයෙන් නික්ම විසාලා මහනුවර දෙසට වැඩම කලහ. 

ඒ තීරණයෙන් අතිශය ශෝකයට පත් ඒ කුල කාන්තාවෝ, පසු දිනෙක ඔවුන්ගේම කැමැත්තෙන් හිස මුඩු කොට ගෙන, කසාවතින් සැරසී විසාලා මහනුවර දිසාවට ගමන් කලහ.  ශුද්ධෝදන රජ මාලිගයේ ප්‍රථම පෙරලිය වූයේ බුදු රජාණන් වහන්සේ ගිහි කල විසූ සුඛෝපභෝගී ජීවිතය හැරදමා බුද්ධත්වය ලැබ, කපිලවස්තුපුරයෙහිම, වීදිවල පිඬු සිඟා වැඩීමය. මෙයින් අතිශයින්ම කම්පාවට පත් වූයේ ශුද්ධෝදන රජතුමාය.    ඊලඟ පෙරලිය වූයේ රාජකීය කුල කාන්තාවෝ කසාවතින් සැරසී හිස මුඩු කොට ගෙන ඉතාමත් සංවර ලීලාවෙන් බිම බලාගෙන විසාලා නුවර දෙසට ගමන් කරන විටදීය.
 අද මෙන් එදා ඔවුන් මිට මොලවාගෙන  සටන් පාඨ කියවූයේ නැත. 

“….අපට පැවිද්ද දෙනු. නැතහොත් අපේ සැමියන් දෙනු ….”  යන වශයෙන් දැන්වීම් පුවරු අල්ලා ගෙන සිටියේද නැත. 

මේ කුල කාන්තාවන්ගේ ගමන ලැව් ගින්නක් මෙන් පැතිර ගියේය.  ශාක්‍ය හා කෝලිය රාජ වංශිකයෝ ඔවුන්ගේ රථ රැගෙන පැමිණ ඒ කාන්තාවන්ට ඒ රථවලට නගින ලෙස ඉල්ලා සිටියහ.  නමුත් ඔවුන් පයින්ම ගමන් කලහ.   ඔවුන්ගේ සිල්වත් බවින් වශී වූ මග දෙපස සිටියවුන් ඔවුන්ට වන්දනාමාන කලහ.  සියුමැලි සිරුරු ඇති ඒ කාන්තාවෝ යොදුන් පනස් එකක් මග ගෙවා විසාලා මහනුවර කූටාගාර ශාලාවට සැපත් වූහ.  ඔවුන් එකවරටම බුදු රජාණන් වහන්සේ හමුවට නොගොස් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ හමුවූහ.  ලේ ගලන දිය බුබුලු සහිත ඔවුන්ගේ පා දැකීමෙන්  ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ මහත් සේ කම්පාවට පත්වූහ.  "මෑණියෙනි කුමක් සිදු වූයෙහිද?.." ඔබ ක්ෂත්‍රිය කුලයෙන් නෙරපණු ලැබීද නැතහොත වෙන යම්කිසි ආපදාවක් ඔබට සිදුවීදැයි ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ විචාලහ.  පුතනුවනි, ආනන්ද තෙරුන් වහන්ස, අපට එසේ ආපදාවක් සිදූ වී නොමැත. අපි කුලයෙන් නෙරපන ලද්දේද නැත.  මම තුන් වතාවක් පැවිද්ද ඉල්ලා බුදු රජාණන් වහන්සේට බැගෑපත් වුනෙමි.  නමුත් මට පැවිද්ද ලැබුණේ නැත.  පැවිදි වූවෙකු සේ ජීවිතය ගත කිරීමට සිතාගෙන මේ කුල කාන්තාවන් සමග පැමිණියෙමි.   ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ ඔවුන්ට මඳක් සිටින සේ අවවාද කොට බුදු රජාණන් වහන්සේ හමු වීමට ගියහ.  " ස්වාමීනි බුදු රජාණන් වහන්ස, ඔබ වහන්සේගේ සුලු මව වන ප්‍රජාපතී ගෝතමී බිසොවුන් වහන්සේ ඇතුලු පන්සියයක් පමන වූ කාන්තාවෝ කසාවතින් සැරසී පැවිද්ද පතා මෙහි පැමින සිටිති.  යොදුන් පනස් එකක් ගමන් කොට ඔවුන්ගේ පා වල දිය බුබුලු ඇත.  සමහරුන්ගේ පාවලින් රුධිරය වෑහේ.  ඔවුන්ට අනුකම්පා කල මැනවි...." සසුනට කාන්තාවන් ඇතුලත් කර නොගන්නා ලෙස දෙවරක් බුදු රජාණන් වහන්සේ ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේට අවවාද කල සේක.  නමුත් බුදු රජාණන් වහන්ස, කාන්තාවක් පැවිදිව භාවනා කොට සකෘදාගාමී අනාගාමී වශයෙන් ඵල ලබා ගත හැකිදැයි ආනන්ද තෙරුන් බුදු රජාණන් වහන්සේ ගෙන් විචාලේය. ".. එසේය එය සිදුවිය හැකියයි බුදු රජාණන් වහන්සේ පිලිතුරු දුනි.   "බුදු රජාණන් වහන්ස, ප්‍රජාපතී ගෝතමී බිසොවුන් වහන්සේ ඔබ වහන්සේගේ මෑණියන් මිය ගිය පසු ඇයගේම පුත් නන්ද කුමරු වෙන කාන්තාවන් භාරයේ තබා, ඇයගේම කිරි දී ඔබවහන්සේ ඇතිදැඩි කලාය.  ඇයට අනුකම්පා කොට පැවිදි කල මැනැවැයි තවත් වරක් ඉල්ලා සිටියේය.  ආනන්ද, එසේ නම් පෙර සිටි බුදු වරුන් භික්ෂූනී සාසනය පටන් ගැනීමට පෙර පනවන ලද නීති අටක් ඇත.  ප්‍රජාපතී ගෝතමී ඒ නීති වලට එකඟ වෙයි නම් ඇයව පැවිදි කරවමි යයි පැව්සූ සේක.  ප්‍රජා පතී ගෝතමී එකහෙලාම ඒ නීති වලට එකඟ වූවාය.  ඒ සමග සිටි අනෙක් කුල කාන්තාවන්ද ගෞතම බුද්ධ සාසනයේ මෙහෙණියන් වූහ. 

පැවිද්ද ලබා නොබෝ දිනකින් ප්‍රජාපතී ගෝතමී තෙරණිය රහත් වූවාය.

එකරටම කෙනෙකුට පෙනීයන්නේ බුදුරජාණන් වහන්සේ කාන්තාවන්ට නොසලකා හැරී බවකි.  එය එසේ නොවේ.  උන්වහන්සේ එදා කාන්තාවන්ට දඹදිව තිබූ සමාජ තත්වය ඉතා හොඳින් දැන සිටි සේක.  කාන්තාව උසස් තත්වයක තැබීමට උන්වහන්සේ කිසි විටෙක අතපසු නොකල සේක.  අපට නොපෙනෙන දේවල් උන්වහන්සේ දැන සිටි සේක.  මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී අර්හත් තෙරණිය පිරිනිවි පසු ඒ තෙරණියන්ගේ ආදාහන පෙරහැරේ බුදු රජාණන් වහන්සේ ගමන් ගත් සේක.  ඒ තෙරණියන් ආදාහන කල පසු ඒ භෂ්මාවශේෂ සිය පාත්‍රයේ බහා ලිච්චවි රජ දරුවන්ට දී සෑයක් කරවන ලෙසට බුදු රජාණන් වහන්සේ කටයුතු සලසන ලදී.  ඒ සෑය බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් වන්දනා කරන ලද බවට බෞද්ධ ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි.

Wednesday, April 13, 2011

සම්බුද්ධ ශ්‍රාවකයන් වහන්සේලා 4

ආනන්ද මහ රහතන් වහන්සේ ……4
                                                

වරක් බුදු රජාණන් වහන්සේ මෙසේ වදාල සේක.  "... මාගේ සාසනයේ බහුශ්‍රැත වූද, අධික ධාරණ ශක්තියක් ඇත්තා වූද, උතුම් වූ පිරිසිදු චරිතයක් ඇත්තා වූද, අතිශයින් කාර්යක්ෂම වූද, අතිශයින් විනීත උපස්ථායක කෙනෙක් වූද, එක් භික්ෂුවක් ඇත.  අන් කවරෙක් වත් නොව  ආනන්ද තෙරණුවෝය    දිනක් ගෝපක මොගල්ලාන නම් වූ භ්‍රාහ්මණයෙක් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ වෙත පැමිණ, ඔබ වහන්සේ ඉතා ශ්‍රේෂ්ඨ තෙරුන් වහන්සේ කෙනෙක් වශයෙන් බුදු රජාණන් වහන්සේ සඳහන් කරයි.  එසේ වීමට බුදු රජාණන් වහන්සේ කොපමණ තරම් ධර්මයක් ඔබට දේශනා කොට ඇත්ද? ඊට පිළිතුරු වශයෙන් බ්‍රාහ්මණය, මම 82,000ක් තරම් වූ දේශනා බුදු රජාණන් වහන්සේගෙන් අසා ඇත්තෙමි.  සාරිපුත්ත ආදී වූ තෙරුන් ගෙන් දෙදහසක් පමණ වූ දේශනා අසා ඇත්තෙමි. සම්පූර්ණ වශයෙන් මම දේශනා අසූහාරදහසක් පමණ උගත්තෙමි යයි වදාල සේක..  ධාරණ ශක්තිය අතින් සසුනෙහි වෙනත් භික්ෂූන් සිටියද ආනන්ද තෙරුන් පමණ ධාරණ ශක්තියක් ඇති වෙන භික්ෂුවක් නොසිටියේය.  ආනන්ද තෙරුන්ගේ ධාරණ ශක්තිය අතීත භවයන්හිදී උන්වහන්සේ විසින් කරන ලද කුසල් සම්භාරයෙන්  ශක්තිමත් වී ඇත.  ධාරණ ශක්තිය වර්ධනය කර ගැනීමට, බුදු රජාණන් වහන්සේ දෙන උපදෙස් (සුතා, ධතා, වචසා පරිචිතා, මනසානු පේක්ඛිතා, දිට්ඨියා සුප්පටි විද්ධා) ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ අකුරටම පිලිපැදි සේක.  බුදු රජාණන් වහන්සේගේත් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගේත් සසර සබැඳියාව අතිශයින්ම දීර්ග වන්නේය.  ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ ඕනෑම වේලාවක ඕනෑම කෙනෙකුට පිහිට වීමට සූදානම්ව සිටියහ.  මධුර ස්වරයකින් හා පියකරු ශරීර ශෝභාවකින් යුතු වූ උන්වහන්සේ සිත් ඇද ගන්නා සුලු ගති පැවතුම් වලින් යුක්ත විය.  කාරුණික නිහතමානී ගති පැවතුම් නිසා කාන්තා පක්ෂය ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේට වැඩි ඇල්මක් දක්වන්නට වූහ.  එසේම ශාක්‍ය රාජ පවුලකින් පැවත එන, පිරිසිදු චරිතයකට හිමිකම් කියන උන්වහන්සේ තමා අති පූජ්‍ය බුදු රජාණන් වහන්සේගේ පුද්ගලික උපස්ථායකයානන් බවත් තමාට පැවරී ඇති භාර දූර වගකීමත් කිසිවිටෙක අම්තක නොකෙලේය.    ආනන්ද හිමියන්ට අනුරාගයෙන් බැඳුනු කාන්තාවන් බොහෝ සේ සිටින්නට ඇත.  උන්වහන්සේ හා බැඳුනු තෙරණියන්ද සිටින්නට ඇත.  නමුත් උන්වහන්සේ කිසි දිනක කිසි විටෙක චරිතය කිලිටි වන පරිදි කටයුතු කොට නැත.  මේ වෙනුවෙන් සාක්ෂි දරන්නේ බුදු හිමියන්මය.

කොසොල් රජතුමාගේ බිසෝවරු වරෙක් කොසොල් රජතුමාට මෙසේ පැවසූහ.  රජතුමනි, ඔබ වහන්සේ බුදු රජාණන් වහන්සේ බැහැ දැකීමට දිනකට තුන් වරක්  යන්නේය.  උන්වහන්සේගෙන් ධර්මය නිතරම ශ්‍රවණය කරන්නේය.  විශාකා වැනි කුල කාන්තාවන් පවා දිනපතා විහාරස්ථානයට ගොස් කුසල් රැස් කර ගනිති.  නමුත් අපි කාන්තාරයක අතර මං වී සිටින පිපාසාවෙන් පෙලෙන දුගීන් වැන්න. 

ඔබ වහන්සේ ආරාමයට යන විට, බුදු බණ ශ්‍රවනය කිරීමට අපවද කැටුව යන මැනවි. 

කාන්තාවන් කැටිව විහාරයට දිනපතා ගමන් කිරීම විහාරස්ථානයේ කටයුතු වලට, විශේෂයෙන් බුදු රජාණන් වහන්සේට බාධාවක් විය හැක.  ඒ නිසා ඔබ වෙනුවෙන් මම සුදුසු යමක් කරන්නෙමි යයි කොසොල් රජතුමා අන්තඃ පුරයේ බිසවුන්ට පැවසුවේය.   දිනක් කොසොල් රජතුමා බුදු රජාණන් වහන්සේ සමග සතුටු සාමීචි බස් පවසන අවස්ථාවෙක චත්තපානී නම් වූ අනාගාමී වූ ගිහි පුද්ගලයෙක් ගැන කොසොල් රජ තුමාට අසන්නට ලැබින.  කොසොල් රජතුමා චත්තපානී මාලිගයට කැඳවා අන්තඃ පුරයේ බිසෝ වරුන්ට ධර්මය උගන්වනු මැනැවැයි ආරාධනා කලේය.    මහ රජ තුමනි, අප වැනි ගිහියන්ට එය අකැපය.  ඒ නිසා බුදු රජාණන් වහන්සේගේ අනුග්‍රහයෙන් තෙරුන් වහන්සේ නමක් මෙම කටයුත්ත සඳහා යොදා ගන්නේ නම් මැනැවැයි පැවසීය.  එසේ රජතුමා ඒත්තු ගන්වා චත්තපානී, ඒ භාරදූර කාර්යයෙන් ගැලවුනේය.  රජතුමාද, මේ සිද්ධිය බිසෝවරුන්ට පවසා, මම බුදු රජාණන් වහන්සේ හමුවී තෙරුන් වහන්සේ නමක් මාලිගයට එවන ලෙස ඉල්ලා සිටින්නෙමැයි පැවසීය.  බිසෝ වරුනි, ඔබ කැමති මොන තෙරුන් වහන්සේගෙන් ධර්මය ඉගෙනීමටදැයි රජතුමා විචාලේය.  ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ බුදු රජාණන් වහන්සේගේ සාසනයෙහි ඇති ඉතාමත් සිරිමත් තෙරුන් වහන්සේය.  එසේම උන්වහන්සේගේ ස්වරයද මධුරය, විනීත ගති පැවතුම් ඇත්තේය.  අපි ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගෙන් ධර්මය ඉගෙනීමට කැමැත්තෙමු.  මේ බව බුදු රජාණන් වහන්සේට සැළ කිරීමෙන් පසු බුදු රජාණන් වහන්සේ ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ කැඳවා රජ මාලිගයට ගොස් බිසෝවරුන්ට ධර්මය උගන්වන ලෙසට අණ කලේය.  

බුදු රජාණන් වහන්සේ එසේ වදාල ද කොසොල් රජතුමාට සැක ඇති වූ තැන්ද තිබුණි.  බුදු රජාණන් වහන්සේ කොසොල් රජ තුමාගේ සැක දුරු කලේ ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගේ ගුණ වර්ණනා කරමිනි.  උන්වහන්සේ සෝථාපන්න වූ තෙරුන් වහන්සේ නමක් බවත් කවදාවත් උන්වහන්සේගෙන් වරදක් සිදු නොවන බවත් වදාල සේක.  අන්තඃ පුරයෙහි බිසෝවරු පන්සියයක් පමණ වූහ.  ඒ බිසෝවරු ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගේ සුමධුර කට හඬට වශී වූහ.  ඒ සියල්ලම ධර්මය හොඳින් ඉගෙන ගත්හ.  ඒ බිසොවුන්ද, ඔවුන්ගේ නොසිඳී ඇති කාමාශාවන් නිසා ආනන්ද තෙරුන්ගේ කටහඬ ශ්‍රවණය කිරීමෙන්, ආනන්ද තෙරුන්ගේ රුව ඇති පුතුන් බිහි කලහ. අන්‍යාගමිකයෝ මේ සිද්ධියෙන් කොසොල් රජතුමාගේ සිත වෙනස් කිරීමට තැත් කලහ.  කොසොල් රජතුමා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හමුව මේ සිද්ධිය සැල කොට සිටියේය.  භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරුණු දක්වා කොසොල් රජතුමාගේ සිතෙහි ඇති වික්ෂිප්ත භාවය දුරු කලේය.    කොසොල් රජතුමාගේ සැකය දුරු වූ පසු, ඒ බිසෝවරුන්ගේ කුමාරවරු ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගේ භාරයේ තබන ලද්දේ කොසොල් රජතුමා විසිනි.  ඒ කුමාරවරු පන්සියයක් පමණ දෙනා වැඩිවියට එළඹෙත්ම ආනන්ද තෙරුන්ගෙන් පැවිද්ද ලබාගෙන අරහත් ඵලය ලබා ගත්හ.  

වරක් කොසොල් රජතුමාට කසී රටෙන් වටිනා සලු දහසක් පමණ ත්‍යාග වශයෙන් ලැබුණි.  මෙයින් පන්සියයක් පමණ සිය අන්තඃ පුරයේ බිසෝවරුන්ට රජතුමා ත්‍යාග වශයෙන් පිරිනැමීය.  බිසෝවරුන් ඒ සළු ආනන්ද තෙරුන්ට පූජා කලහ.  එයින් ඉක්බිති ඔවුන් පැරණි වස්ත්‍රම හැඳගෙන රජතුමා බොජුන් වලඳන ශාලාවට ගියහ.  රජතුමා අලුතෙන් එවන ලද වස්ත්‍ර තිබියදී පරණ වස්ත්‍ර ඇන්දේ කුමක් නිසාදැයි බිසෝවරුන්ගෙන් විචාලේය.    එදා ධර්ම දේශනය ඉතාමත්ම සුන්දර වූ බවත් ඒ නිසා ධර්ම ත්‍යාගයක් වශයෙන් ඒ සළු සියල්ලම ආනන්ද තෙරුන්ට පූජා කල බව බිසෝ වරු පැවසූහ.  ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ ඒ සලු පිලිගත්තේදැයි රජතුමා විමසීය.  එසේය ස්වාමීනි බිසෝවරු පිලිතුරු දුන්හ.  කොසොල් රජතුමාට, මේ ස්වාමීන් වහන්සේලා යම්කිසි සළුපිලි වෙලඳාමක් කරත්දැයි රජතුමාට සැක සිතින.  එතුමා කෑමෙන් පසු අතේ වතුර වියලීමටත් පෙර වහාම ආරාමයට ගියේය. 

කොසොල් රජතුමා භාග්‍ය වතුන් වහන්සේ බැහැ දැකීමට පෙර ප්‍රධාන ශාලාවට ගොස් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ හමුවූහ.  තෙරුන් වහන්සේට නමස්කාර කොට එකත් පස්ව හිඳ, ප්‍රශ්න කීපයක් ඇසූහ.

කොසොල් රජතුමා: තෙරුන් වහන්ස, මගේ බිසවුන් හොඳින් ධර්මය ඉගෙන් ගනිත්ද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ: එසේය මහ රජ ඔවුන් හොඳින් ධර්මය ඉගෙන ගනිති.

කොසොල් රජතුමා:  ඔවුන් ප්‍රශ්න අසයිද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:   එසේය මහරජ, අවශ්‍ය ප්‍රශ්නයක් ඇත්නම් ඔවුන් ඒය අසත්.

කොසොල් රජතුමා:    ඔබවහන්සේගේ සුව දුක් ඔවුන් විචාරයිද? ඔබවහන්සේට සළුපිලි පූජා කරත්ද?

 ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:     එසේය මහරජ, මට සළු පන්සියයක් පමණ ඔවුන් මට පූජා කලෝය.

කොසොල් රජතුමා:      ඔබ වහන්සේ ඒ සියල්ල පිලිගත්තෙහිද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:    එසේය මහ රජ මම පිලිගත්තෙමි.

කොසොල් රජතුමා:     ස්වමීනි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඔබට පිලි ගැනීමට නියම කොට ඇත්තේ සළු තුනක් පමණක් නොවේද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:    එසේය මහරජ භික්ෂුවකගේ පුද්ගලික භාවිතයට බුදු රජාණන් වහන්සේ සිවුරු තුනක් පමණක් නියම කොට ඇතත් ඊට වඩා පිලිගැනීමට නියමයක් කොට නොමැත.  වනගතව වෙසෙන තිස්ස තෙරුන් වහන්සේ වයස අවුරුදු හතේදී   කිරිපිඬු සහිත පාත්‍රා දහසක් එක දිනකදී  පූජා වශයෙන් ලද්දේය.  උන්වහන්සේ ඒ පාත්‍රා දහසම එය අවශ්‍ය වූ දහසක් භික්ෂූන්ට පූජා කලේය.  එසේම උන්වහන්සේ බුමුතුරුණු දහසක්ද ලද්දේය.  ඒ බුමුතුරුණුද උන්වහන්සේ එය අවශ්‍ය බික්ෂූන්ට පූජා කලේය.  මම පූජා වශයෙන් ලබාගත් සලුද එසේමය.  ඒ සලු ඉරී ගිය සිවුරු ඇති භික්ෂූන්ට මමද පූජා කලෙමි. 

කොසොල් රජතුමා:    ඒ භික්ෂූන් වහන්සේලා අලුත් සිවිරු ලද කල්හි පැරණි ඉරී ගිය සිවුරු වලට කුමක් කරන්නේද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:   ඒ ඉරීගිය සිවුරු පිලිසකර කොට පෙරවන වස්ත්‍ර මෙන් ඔව්න් පාවිච්චි කරති. 

කොසොල් රජතුමා:   ඒ වස්ත්‍රද ඉරී ගිය කල්හි ඔවුන් කුමක් කරත්ද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:  මහරජ එවිට ඔවුන් ඒ ඉරී ගිය තැන් කපා අස් කොට අඳන සිවුරු වශයෙන් පරිහරණය කරති. 

කොසොල් රජතුමා:    අඳන සිවුරු ඉරෙන කොට ඔවුන් කුමක් කරත්ද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:   එවිට ඒ වස්ත්‍ර ඇඳ ඇතිරිලි මෙන් ඔව්න් පාවිච්චි කරති.

කොසොල් රජතුමා:   ඒ වස්ත්‍රද ඉරී යන විට කුමක් කරත්ද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:  මහරජ එවිට ඔවුන් ඒ වස්ත්‍ර බිමට අතුරන වස්ත්‍ර ලෙස පරිහරණය කරති.

කොසොල් රජතුමා:  ඒවා ඉරෙන විට?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:   එවිට පා පිස දැමීම සඳහා ඒවා පරිහරණය කරති.

කොසොල් රජතුමා:   එසේ කිරීමෙන් පසු කුමක් කරයිද?

ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ:  මහරජ, පහන් වූ සිතෙන් ශ්‍රද්ධාවන්ත කෙනෙක් පූජා කරන කිසිම දෙයක් විනාශ කිරීම අකැපය.  ඉරුනු පා පිස දමන රෙදි පසුව මැටි හා මිශ්‍ර කොට බිත්ති හා කුටිවල බිම පිලිසකර කිරීමට පාවිච්චි කරන්නෙමු. 

කොසොල් රජතුමා ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ කෙරෙහි අතිශයින්ම පැහැදුනේය. ඔබවහන්සේ සැක කිරීම ගැන මම පසුතැවෙන්නෙමි.  මම ඒ වෙනුවට යමක් කරන්නෙමි යයි සිතා ආරාමයෙහිම හිඳගෙන  මාලිගයට අනෙක් සලු පන්සියයත් එවන ලෙස පණිවුඩයක් යැවීය.  ඒ සළු පන්සියයද ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේට කොසොල් රජතුමා පූජා කලේය. 

මේ අන්දමට ආනන්ද තෙරණුවෝ පූජා භාණඩ වශයෙන් බොහෝ අවස්ථාවලදී සළුපිලි ලබා ඇත.  වෙනත් භාණ්ඩද උන්වහන්සේට පූජා කල අය අපමණය. 


Saturday, January 24, 2009

නිවණ සොයා ….3

සමාවන්න, 'නිවණ සොයා' යන මාතෘකාව යටතේ අවසන් සටහන පලවූයේ දෙසැම්බර් මස මුලදීය. වැඩ අධික කම නිසා මීට කලින් මේ සටහන ඉදිරිපත් කිරීමට අපහසු විය. පසුගිය සටහනේ අවසානය වූයේ මහ බෝසතාණන් වහන්සේ පස්වග තවුසන් විසින් හැරයාමය. අද එතැන සිට...........................
බුද්ධත්වයට පත් වූ පසු බුදුරජාණන් වහන්සේ, මජ්ජිම නිකායේ, මහා යමක වර්ගයේ මහා සච්චක සූත්‍රයේ (මහා සච්චක සූත්‍රය- 1.4.6.මජ්ජිම නිකාය) දීර්ග වශයෙන්, බුද්ධත්වයට පෙර සිදුවූ කරුණු නිගන්ඨනාථ පුත්‍ර ශ්‍රාවකයෙක් වූ සච්චකට විස්තර කොට ඇත. " අග්ගි වෙස්සන, මා විසින් කරණ ලද්දා වූ දුශ්කර ක්‍රියාවන්ගෙන් කිසිම යහපතක් වුනේ නැහැ. මම බඩේ හම අතගාන කොට මට අහුවුනේ මගේ කොඳුඇට පෙල. මගේ රෝම කූප පිරිමදින විට ඒවා දිරල නිසා ඉතා පහසුවෙන් ගැලවිලා අතට ආවා. ඒ සමගම මට මතක් වුනා මම මගේ පිය රජතුමාගෙ වප් මගුල දවසෙ, ඒ ජම්බු ගස් හෙවනෙ හිටියා මතකයි. මානසික ප්‍රීතිය සහිතව, අකුසල් වලින් වෙන්ව, විතර්ක විචාර සහිත, පලමුවැනි ධ්‍යානයට සමවැදුනු හැටි සිහි වුනා. ඒ සමගම මට දැනුනා සත්‍යාවබෝධයට මේක තමයි මාර්ගය කියල.
ශරීරය ටිකක් ශක්තිමත් වෙන්නෙ නැතිව මට ශක්තියක් නැහැ කියලත් මට කල්පනා වුනා. ඉතින් මම බත්, මාලුපිණි ආදිය අනුභව කරන්න පටන් ගත්තා. එතකොට තමයි මට සාත්තු කර කර හිටිය කොණ්ඩඤ්ඤ, වප්ප භද්දිය, මහානාම, අස්සජි යන තාපස වරු මාව අත් හැරලා ගියේ. ඒ වුනාට මම පසුබට වුනේ නැහැ.

මම ශරීර ශක්තිය ඇති වුනාට පස්සෙ, කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුසල්වලින් වෙන්ව, විතර්ක විචාර සහිත, මානසික විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිසැපය ඇති පළවෙනි ධ්‍යානය ඇතිකරගෙන වාසය කළා. එහෙම වුනත් මගේ සිත අභිබවා යන්න අපහසු වුනා.
විතර්ක, විචාර සංසිඳුවලා, හිතේ ප්‍රසන්නභාවය ඇතුව, සිතේ එකඟ බවත් ඇතුව, විතර්ක විචාර රහිත සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිසැපය ඇති දෙවන ධ්‍යානය ලබාගෙන වාසය කළා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඒ සා සැප වේදනාවකට වත් මේ සිත මැඩ පවත්වන්න බැරුව ගියා. මගේ සිත අභිබවා යන්න අපහසු වුනා.

ප්‍රීතියටත් ඇලෙන්නෙ නැතුව උපේක්ෂාවෙන් හිටියා. සිහියෙන්, නුවණින් යුතුව, කයෙනුත් සැපයක් වින්දා. ආර්යන් වහන්සේලා ඒකට කියන්නෙ උපේක්ෂාවෙන්, සිහියෙන් යුතුව සැපසේ ඉන්නවා කියලයි. ඒ තුන් වෙනි ධ්‍යානයත් ලබාගෙන වාසය කළා. මේ සා සැප වේදනාවකටවත් මේ සිත යට කරගන්න බැරුව ගියා.
සැපයත් ප්‍රහාණය කරලා, දුකත් ප්‍රහාණය කරලා, කලින් ම මානසික සැප දුක් අත්හැරලා, දුක් සැප රහිත පිරිසිදු උපේක්ෂාවත්, සිහියත් ඇති හතර වන ධ්‍යානය ලබාගෙන වාසය කළා.
පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මේ සා සැප වේදනාවකටවත් බැරුව ගියා මගේ සිත යට කරන්න. ඔය විදිහට මේ සිත සමාධිගත වුනාට පස්සෙ පිරිසිදුව බබළන්න වුනාට පස්සෙ, උපක්ලේශ රහිත වුනාට පස්සෙ, මෘදු වුනාට පස්සෙ, අවබෝධයට සුදුසු වුනාට පස්සෙ, ස්ථීරව පිහිටියාට පස්සෙ, අකම්පිත වුනාට පස්සෙ, පෙර විසූ ජීවිත ගැන අවබෝධ කරන්න හිතල, ඒකට සිත යොමු කළා. මං නොයෙක් ආකාරයෙන් පෙර විසූ ජීවිත ගැන දැනගත්තා. ජීවිත එකක්, ජීවිත දෙකක්, ජීවිත තුනක්, ජීවිත හතරක්, ජීවිත පහක්, ජීවිත දහයක්, ජීවිත විස්සක්, ජීවිත තිහක්, ජීවිත හතළිහක්, ජීවිත පහනක්, ජීවිත සියයක්, ජීවිත දෙසීයක්, ජීවිත තුන් සියයක්, ජීවිත හාරසියයක්, ජීවිත පන්සියයක්, ජීවිත දහසක්, ජීවිත ලක්ෂයක්, නොයෙක් සංවට්ට කල්ප, නොයෙක් විවට්ට කල්ප, නොයෙක් සංවට්ට විවට්ට කල්ප සිහි කරන්න පුළුවන් වුනා. ‛ඒ කාලෙ මගේ නම මේකයි. මගේ ගෝත්‍රය මේකයි. මෙහෙමයි මගේ හැඩරුව. මම කෑවෙ බීවෙ මේවා. මෙහෙමයි මං සැප වින්දෙ. මෙහෙමයි මැරිල ගියේ. මං එතනින් චුත වෙලා අසවල් තැන උපන්නා. එහෙදි මගෙ නම මේකයි. මගේ ගෝත්‍රය නාමය මේකයි. මගේ හැඩ රුව මෙහෙමයි. මම කෑවෙ බීවෙ මේවා. මෙහෙමයි මං සැප දුක් වින්දෙ. මං මෙහෙමයි මැරිල ගියේ. මං එතනින් චුත වෙලා, මෙතන උපන්නා’ කියල, ඔය විදිහට කරුණු සහිතව, විස්තර සහිතව නොයෙක් ආකාරයෙන් පෙර ගත කළ ජීවිත ගැන සිහි කළා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, එදා රෑ පළවෙනි යාමයේ දී මට ඔය පළවෙනි විද්‍යාව වන පුබ්බේනිවාසානුස්සති ඤාණය අවබෝධ වුනා. (පෙර ජීවිත ගැන තිබුන) අවිද්‍යාව දුරු වුනා. විද්‍යාව පහළ වුනා. අඳුර දුරු වුනා. ආලෝකය උදා වුනා. අප්‍රමාදීව කෙලෙස් තවන වීරියෙන් යුක්තව, දිවි දෙවෙනි කොට ධර්මයේ හැසිරෙන කෙනෙකුට ලැබිය යුතු දේ තමයි ඒ ලැබුනෙ. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මේ සා සැපයකට පවා බැරි වුනා මගේ සිත යට කරන්න.

තව කොට්සක් ලඟදීම...............
සිදුහත් කුමරුන්ගේ මව් පස පරම්පරාව.



සිදුහත් කුමරුන්ගේ පිය පස පරම්පරාව.




Friday, December 26, 2008

නිවණ සොයා...2

උද්දක රාමපුත්‍රයන්ගෙන් සමුගත් මහබෝසතානන් වහන්සේ නැවතත් තමන් වහන්සේ සොයන්නා වූ නිවණ සොයා මහමගට බට සේක. මගධ ප්‍රාන්තය පුරා සැරිසරා උන්වහන්සේ උරුවේල ජනපදයේ පිහිටි සේනානී ගම්මානය වෙත ලඟා වූ සේක. ඒ ගම්මානයෙන් ඔබ්බෙහි වැලිතල අතරෙන් ගලා බස්නා සුන්දර වූ නොගැඹුරු නේරංජනා ගංගාවත්, මනරම් නිසල වන පෙදෙසත් උන්වහන්සේගේ සිත් ඇදගත්තේය. අසල ඇති සේනානි ගමෙන් පිඬුසිඟා ලබා ගත හැකි බවත් උන්වහන්සේට වැටහුන සේක.

ඉතා උතුම් වූ නිර්මල දහමක් දේශනා කල අපේ ගෞතම බුදු සමිඳුන්, ලෝ වැස්සන්ගේ යහපත පිණිස බුද්ධත්වය ලබා ගැනීමට ගත කල ජීවිතය පිලිබඳව උන්වහන්සේගේම වචන වලින් ශ්‍රවණය කිරීම සාරාංශයක් කියවීමට වඩා උචිත බැවින් උන්වහන්සේගේ වචන සඳහන් සූත්‍ර පිටකයේ සූත්‍ර අතුරෙන් උපුටා ගත් උන්වහන්සේගේම වචන අඩංගු ලියැවිලි මෙහි සඳහන්ව ඇත. බුද්ධ වචනයම ශ්‍රවනය කිරීමට තරම් අපි භාග්‍යවන්ත වෙමු. ක්ෂණ සම්පත්තිය ඔබ සඳහා විවෘතව ඇත. එය වැළඳ ගන්න.
බුද්ධත්වයෙන් පසු බුදුරජානන්වහන්සේ මෙසේ වදාල සේක.

"..... මේ බිම් පෙදෙස ඉතා දැකුම් කලුය. වැලිතල අතරින් ගලාබස්නා නොගැඹුරු දියෙන් යුතු ගංගාව සුන්දරය. මා සොයන්නා වූ නිවණ ලබා ගැනීමට මේ පෙදෙස කදිමය. ලඟ ඇති ගම්මානයෙන් මට පිඬු සිඟා ලබාගත හැක............" (අරියපරියේසන සූත්‍රය මජ්ජිම නිකාය; නො: 26; පලමුවැනි කාණ්ඩය; 16 වැනි පිටුව).

උන්වහන්සේගේ සිතැඟි පරිද්දෙන්, ඒ ස්ථානයේ නැවතී බවුන් වැඩීමට ඉටා ගත් සේක. කොණ්ඩඤ්ඤ, භද්දිය, වප්ප, මහානාම සහ අස්සජි නම් වූ පස්වග තවුසන්ද මහ බෝසතානන් සමග ප්‍රථම වරට එක්වූයේ මෙතැනදීය. බුදු සමයයේදී යාග, හෝම, පුද පූජා, සත්ව හා මිනිස් බිලි පූජා ආදී පූජාවන්ට ඉන්දීය සමාජයෙන් ලැබුණේ ඉතා ප්‍රමුඛ ස්ථානයකි. 'ගැලවීමක්' ලබා ගත හැක්කේ ශරීරයට වද හිංසා පමුණුවා 'පව් ගෙවා දැමීමෙන්' පමණක් බවට සමාජයේ පැවති විශ්වාසය ඉතාමත්ම බලවත් විය. කිසිම ගුරුවරයෙක් නොමැතිව නිවණ සොයා මහ මඟට බට මහබෝසතානන්ටද මේ විශ්වාස, ඇදහිලි සෑහෙන දුරට බලපෑවේය. මේ නිසාම මහබෝසතානන් වහන්සේටද සය අවුරුද්දක් සිරුරට වද හිංසා පමුණුවා ගනිමින් දුශ්කර ක්‍රියා කිරීමට සිදුවිය.

මහබෝසතානන් වහන්සේ තමන් වහන්සේ විසින් කරන ලද දුශ්කර ක්‍රියා බුද්ධත්වයෙන් පසු දේශනා කරන ලද මහාසච්චක සූත්‍රයේ (මහා සච්චක සූත්‍රය ;මජ්ජිම නිකාය 1.4.6. )මෙසේ දක්වා ඇත

“………….. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, එතකොට මට මෙහෙම හිතුනා. යටිදතෙන් උඩුදත තද කරල හිට, දිවෙන් තල්ල තද කරගෙන, මං කුසල් සිතින් අකුසල් සිත පෙළන්න ඕන, බලවත්ව පෙළන්න ඕන, බලවත්ව තවන්න ඕන කියල. එතකොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං යටිදතෙන් උඩුදත තද කරගෙන හිට, දිවෙන් තල්ල තද කරගෙන කුසල් සිතින් අකුසල් සිත පෙළනවා. තදින් තවනවා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං ඒ විදිහට යටිදතෙන් උඩුදත තද කරගෙන, දිවෙන් තල්ල තද කරගෙන, කුසල් සිතින් අකුසල් සිත පෙළන කොට, තදින් ම පෙළන කොට, තදින් ම තවන කොට මගේ කිහිලිවලින් දාඩිය වැගිරෙන්න පටන් ගත්තා……”

“…..පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, එතකොට මට මෙහෙම හිතුනා. එහෙම නම් දැන් මම ‛අප්‍රාණක ධ්‍යානය’ වඩන්න ඕන කියල. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඒ කියන්නෙ, මං කටින්වත්, නහයෙන්වත්, ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස කරන්නෙ නැතුව හිටියා. එතකොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මගේ කටිනුත්, නාසයෙනුත් ආශ්වාස ප්‍රශ්වාස නො කර ඉන්න කොට කණ්වලින් හුළං පිටවෙනවා වගේ මහා සද්දයක් ඇහුනා. ඒක හරියට කම්මල්කරුවෙක්, මයිනහමකින් පිඹින කොට එන සද්දෙ වගේ මහා ලොකු සද්දයක්. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, අන්න ඒ විදියමයි මං කටිනුත්, නාසයෙනුත් හුස්ම ගැනීම හෙළීම නවත්වල දැම්මා ම, කණ්වලින් මහා සද්දෙකින් හුළං පිටවුනා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඒත් මගේ පටන් ගත්තු වීරිය එහෙම්ම ම තිබුනා. සිත හැකිළුනේ නෑ. සිහිය පිහිටියා. මුළා වුනේ නෑ. ඒත් ඒ විදිහට දුක් විඳගෙන කරන වීරියෙන් කයට පහර වදින කොට මගේ කයට නම් ලොකු මහන්සියක් දැනුනා. සංසිඳුනෙ නෑ. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඒ විදිහේ වේදනාවකින්වත් මේ හිත යටපත් කරන්න බැරි වුනා…………”


මහ බෝසතානන් වහන්සේ ඊට පසු ආහාර ගැනීම පිලිබඳව සලකා බැලූ සේක.

“….. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, එතකොට මට මෙහෙම හිතුනා. ‛ඔය ආහාර ටික ටික, මිට ගානෙ වගේ දානෙ ගන්න ඕන කියලා. මුං ඇට වතුර, කොල්ලු වතුර, කඩල වතුර, මෑ ඇට වතුර වගේ දේවල් ටික, ටික ගන්න ඕන’ කියල හිතුනා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඉතින් මම මුං ඇට වතුර ටිකක් හරි, කොල්ලු වතුර ටිකක් හරි, කඩල වතුර ටිකක් හරි, මෑ ඇට වතුර ටිකක් වගේ පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඔය විදිහට ආහාර ඩිංගිත්තක් ගන්න පටන් ගත්තා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මුං ඇට වතුර ටිකක්, කොල්ලු වතුර ටිකක්, මෑ ඇට වතුර ටිකක් වගේ ආහාර ඩිංගිත්තක් ගන්න පටන් ගත්තා ම මගේ ඇඟ පත හොඳට ම කෙට්ටු වෙන්න පටන් ගත්තා. මගෙ අතපය ආසීතික කියන වැල් පුරුක් වගේ වුනා. කළු වැල් පුරුක් වගේ වුනා. ආහාර අඩුකමින් ම යි එහෙම වුනේ. මගේ තට්ටම ඔටුවෙකු ගේ පා සටහනක් වගේ වුනා. ආහාර අඩුකම නිසා ම යි එහෙම වුනේ. ඒ වගේ ම මගේ කොඳු ඇට පේළිය වට්ටනාවලී කියන වැල වගේ උස් පහත් වුනා. ආහාර අඩුකමින් ම යි එහෙම වුනේ. ඒ වගේ ම හොඳට ම දිරපු ශාලාවක වහලෙ පරාල තියෙන්නෙත් එහාට මෙහාට උස් පහත් වෙලා. ආහාර අඩුවෙන් ගැනීම කොච්චර ද කිව්වොත් මගේ පපුවෙ ඇට ටික පෙනුනෙත් ඒ වගේ ම යි. ඒ වගේ ම ගැඹුරු ළිඳක් තියෙනවා කියල හිතන්න. ඒ ළිඳ කොච්චර ගැඹුරු ද කිව්වොත් වතුර ටික යාන්තමට දිලිසෙනවා පේනවා. ඔය විදිහට මගේ ඇස් දෙක ඇස්වලේ යටට ම ගිලිල යාන්තමට දිළිසුනා. ආහාරපාන අඩුවෙන් ගත්තු නිසා ම යි ඒ විදිහට වුනේ. මගේ හිසේ හම මැලවිල, රැලි වැටිල ගියේ හරියට අමුවෙන් කඩලා, අව්වට වේලල, මැලවිලා ගිය ලබු ගෙඩියක් වගෙයි. ආහාර අඩුවෙන් ගත්තු නිසා ම යි එහෙම වුනේ….”
“….ඉතින් පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං බඩේ හම අතින් පිරිමදින කොට, කොඳු ඇට පේළිය අතට අහුවෙනවා. කොඳු ඇට පේළිය පිරිමදින කොට බඩේ හම තමයි අතට අහුවුනේ. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ආහාර පාන අඩුවෙන් ගත්තු නිසා ම යි එහෙම වුනේ. බඩේ හමයි, කොඳු ඇට පේළියයි එකට ඇලිලා ගියා. මං වැසිකිළි, කැසිකිළි යන්න හදන කොට එතන ම යටිකුරුව වැටුනා. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මේ ශරීරයේ අත පය මං පිරිමදින කොට, ඇඟේ මවිල්වල මුල් දිරලා, ඒ මවිල් ගැලවිලා වැටෙනවා. ආහාර අඩු නිසා ම යි එහෙම වුනේ…..”
“………. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මිනිස්සු මාව දැකල මෙහෙම කියනවා. “ආ! දැන් මේ ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ හරි කළුයි.” එතකොට තවත් මිනිස්සු මෙහෙම කියනවා. “නෑ! ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ කළු නෑ. ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ රත්තරන් පාටයි.” එතකොට තවත් මිනිස්සු මෙහෙම කියනවා. “නෑ! ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ තළෙලු පාටයි.” පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, ඒ සා පිරිසිදුවට බැබලුන මගේ හමේ පාට පවා ආහාර අඩුකමින් පිච්චිලා ගියා……..”
“….අග්ගිවෙස්සන, එතකොට මට මෙහෙම හිතුනා. ‛අතීතයේ යම්කිසි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෙක් හිතාමතා ම යම් තියුණු වූ දුක් කම්කටොළු වේදනා වින්දා ද, ඒ විඳින්න තියෙන්නෙත් මෙච්චර තමයි. මීට වඩා වැඩි දෙයක් නෑ. ඒ වගේ ම අනාගතයේ පහළ වන යම්කිසි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් හිටියොත් ඒ උදවියත් හිතාමතා ම තියුණු කටුක වූ දුක් වේදනා විඳිනවා නම්, ඒ විඳින්න තියෙන්නෙත් මෙච්චර තමයි. මීට වැඩි දෙයක් නෑ. වර්තමානයේ යම් කිසි ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණවරු තියුණු වූ, කටුක වූ දුක් හිතා මතා ම විඳිනවා නම් ඒ විඳින්න තියෙන්නෙත් මෙච්චර තමයි. මීට වැඩි දෙයක් නෑ. නමුත් මේ සා, පීඩාකාරී දුෂ්කර ක්‍රියාවක යෙදිලත් මිනිස් ස්වභාවය ඉක්මවා ගිය ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ඤාණ දර්ශන කිසිවක් මට අවබෝධ කරගන්න බැරුව ගියා. සත්‍යාවබෝධයට වෙනත් මාර්ගයක් තියෙනවා වත් ද?’ කියල…..”
“….. එතකොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මට මෙහෙම හිතුන. ‛හරි! මට මතකයි. අපේ පිය රජතුමා කමතේ වැඩකරද්දි, මං සීතල දඹරුක් සෙවනෙ සිටියා මතකයි. මං එදා කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුසල්වලින් වෙන්ව, විතර්ක විචාර සහිත, මානසික විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති පළවෙනි ධ්‍යානය ලබාගෙන වාසය කළා මතකයි. සත්‍යාවබෝධයට මාර්ගය මේකවත් ද? කියල. පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං ඔය විදිහට සිහිකරද්දි මෙන්න මේ දැනීම ඇති වුනා ‛හරි! මේක ම තමයි මාර්ගය’ කියලා…….”
“……….එතකොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මට මෙහෙම හිතුනා. ‛ඇත්තෙන් ම මං මොකට ද ඒ සැපයට භය වෙන්නෙ. අනික ඒ සැපය කාමයන්ගෙන් වෙන් වූ අකුසලයන්ගෙන් වෙන් වූ සැපයක් නෙව’ කියලා………..”
“……..එතකොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මට මෙහෙම හිතුනා. ‛ඔව්! මං මේ සැපයට භය වෙන්නෙ නෑ. මේ සැපය කාමයන් ගෙන් වෙන් වූ, අකුසලයන්ගෙන් වෙන් වෙච්ච එකක්. ඊළඟට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මට මේ විදිහට හිතුනා. මෙහෙම දුර්වල වෙච්ච කයක් තියාගෙන මං ඒ සැපය ලබන එක ලේසි දෙයක් නම් නො වෙයි. මං ටිකෙන් ටික, බත් වෑංජන තියෙන ආහාර ගන්න ඕන. ඉතින් පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං බත් වෑංජන වලින් යුතු ආහාර වළඳන්න පටන් ගත්තා. ඒ වෙන කොට පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මට භික්ෂූන් පස් නමක් උපස්ථාන කර කර හිටියා. ‛ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ යම් ධර්මයක් අවබෝධ කරයි නම් ඒ ධර්මය අපටත් කියා දේවි’ කියලා. නමුත් පින්වත් අග්ගිවෙස්සන, මං බත් වෑංජන තියෙන ආහාර වළඳන්න පටන් ගත්තා ම ඒ භික්ෂූන් පස් නම මං ගැන කළකිරුනා. ‛වැඩක් නෑ! ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ සැප බහුල කරගත්තා. වීරිය කණපිට හැරුනා. සැප බහුල පැත්තට ම කැරකිල ගියා’ කියල මාව අත්හැරලා ගියා……”

Thursday, December 18, 2008

නිවණ සොයා.......1

බුදුන් දවස සිටි දාර්ශනිකයින් අතරෙන් වේද ශාස්ත්‍රයන්හි නිරත වූවෝ සම්ප්‍රදායික වේද, යාග හෝම ආදී ආගමික ක්‍රියාවන්හි නිරත වූහ. ඔවුන්ගේ විශ්වාසය වූයේ ලොව පාලනය කරන්නේ දෙවියන් බවය. ශ්‍රමණ දාර්ශනිකයින් ඊට වඩා වෙනස් 'නිදහස්' මත දරන්නෝ වූහ. එක් එක් ශ්‍රමණ පාර්ශවයන්ගේ මතාන්තර ස්වල්ප වශයෙන් හෝ එකිනෙකට වෙනස් විය. සමහර මතාන්තර බොහෝ දුරට සමාන විය. ඒ සියලුම ශ්‍රමණයින් භාවනා ක්‍රම, ශරීරයට වද හිංසා පමුනුවා 'පව් ගෙවා දැමීම' ආදී කටයුතු සඳහා තමා ජීවත් වන සුඛෝපභෝගී ජීවිතය අතහැර වනගත දිවිපෙවෙතක් ගතකලයුතු බව විශ්වාස කලහ. බෝසතානන් වහන්සේ තමන් වහන්සේ ගත කල සුඛෝපභෝගී ජීවිතය අතහැර වයෝවෘද වීම, රෝගී වීම සහ මරණයෙන් ගැලවීම යන දුක් කන්දරාවෙන් මිදීමට වනගත වූයේ එකල දඹදිව පැවති "ශ්‍රමණ" සම්ප්‍රදාය අනුගමනය කරමිනි.

වෙද හා ශ්‍රමණ දෙපාර්ශවයේ මතාන්තර මෙසේ විය.....


වේද ශ්‍රාස්ත්‍රමතධාරීහු, මරණින් මතු ජීවිතයක් ඇති බව විශ්වාස කලහ. එක් මනුශ්‍යයෙක් කල්ප ගනන් යම් කිසි අන්දමට පැවතී සිට මිනිස් ලොවට පැමිණ මරණින් මතුද ආපසු පෙර සිටි පරිදි තවත් කල්ප ගනනක් ජීවත් වන බව විශ්වාස කලහ. නමුත් එක් එක් ජීවිත වෙනස් වීමට හෝ එකලෙසටම පැවතීමට පුලුවන් බවටත් මතයක් විය. මහ බෝසතානන් උපන් සමයය වන විට, තාරකා ශාස්ත්‍රය පිලිබඳව මනා දැනුමක් දඹදිව පැවති හෙයින් පෙර සඳහන් කල මතාන්තරය තරමක් දුරට දෙදරා තිබින. සමහර දාර්ශනිකයෝ යම් කෙනෙකුගේ මරණින් මතු ජීවිතය මේ ජීවිතය ගෙවන අන්දමට හේතුඵල දහමකට අනුව සිදුවන බවද විශ්වාස කලහ. මෙවන් විවිධ මතධාරීන්ගෙන් දඹදිව් තලය පිරී තිබුනි. ඔවුන් සැම දෙනාම 'සැනසීම' සොයන්නෝ වූහ. මේ සඳහා වේද ශ්‍රාස්ත්‍රධාරීන් යාග හෝම, අහිංසක සතුන් බිලි දීම ආදී වූ ක්‍රියාවන්හි නිරත වූහ.

ජෛනාගම්කාරයෝ (ශ්‍රමණ කොටසක්)වෙනම මතයක් දරන්නෝ වූහ. මේ ජීවිතයේ සිදුකරන ක්‍රියාවන්ගෙන් 'ආසාවල්' ඉපදෙන බවත්, ආසාවල් මර්දනය කිරීමට කිසිම කටයුත්තක් නොකල යුතු බවත්, බඩගින්නේ මිය යාමෙන් ආත්මය ගැලවෙන බවත් ඔවුන් විශ්වාස කලහ.

මේ එකල දඹදිව ප්‍රචලිතව තිබූ මතාන්තරයන්ගෙන් ස්වල්පයෙකි. මහ බෝසතානන් වහන්සේගේ සත්‍යය ගවේශණය උත්තරීතර පර්යේශණයකි. උන්වහන්සේට වැරදුනු අවස්ථාද නැත්තේ නොවේ.


ප්‍රථම වශයෙන් උන්වහන්සේ අලාරකාලාම තවුසා ගැන සිතා බැලූ සේක.

මේ සියල්ල සලකා බැලූ බෝසතානන් වහන්සේ ආලාරකාලාම තවුසා ලඟට යාමට තීරණය කල සේක.

අරියපරියේසන සූත්‍රයේ (මජ්ජිම නිකාය 26) බුදු රජානන්වහන්සේ මෙසේ සඳහන් කොට ඇත. මේ බුද්ධ වචනමය.


"ආලාර කාලාම තාපසයානන් හමුවී 'ආයුෂ්මත් කාලාමයෙනි මම ඔබගේ ධර්මය ඉගෙනීමට කැමැත්තෙමි...' එතකොට කාලාමයන් මට කිව්වා, ආයුෂ්මත්නි, එසේනම් මේ ධර්මයෙහි හැසිරෙමින් බඹසර වාසය කරන්න. ඉක්මනින්ම ඔබට මේ ධර්මය සාක්ෂාත් කරන්නට පුලුවන්.' ඉතා ඉක්මනින් ඒ ධර්මය මම ඉගෙන ගත්තා. ඔවුන් තොල් සොලවන පමනින් කියන්නේ කුමක්දැයි මා වටහා ගත්තා.
ආලාර කාලාමයන් ලඟ සිටි අනෙක් අයත් ඒ බව කියන්න පටන් ගත්තා. ආ එතකොට මට මෙහෙම අදහසක් සිතට ආවා. ආලාර කාලාමයන් මේ ධර්මය ශ්‍රද්ධාවෙන් පමණක් නොවෙයි මේ දේශනා කරන්නෙ, එතුමා ධරමය ගැන අවබෝධයක් තියෙන කෙනෙක්. මටත් ඒ වගේම අවබෝධයක් තියෙනව. මම ආලාර කාලාමයන්ගෙන් ඇහුවා, ආයුෂ්මත් කාලාමයෙනි, ඔබගේ ධර්මය කොපමණ දුරට තියෙනවද කියල. එතුමා එතකොට මට සමාධි ගැන විස්තර කරලා ආකිඤ්චඤ්ඤායතන සමාධිය දක්වා විස්තර කලා.

එතකොට මට මෙහෙම සිතිවිල්ලක් සිතට ආවා. අලාරකාලාමට පමණක් නොව මටද වීර්යය, සිහිය, සමාධිය, ප්‍රඥාව සහ නුවන මටත් තියෙනවා. මම මේ ධර්මය ඉක්මනටම ඉගෙන ගන්න මහන්සි ගන්න ඕන....ඒ වගේම මට ඒ ධර්මය අවබෝධ කරගෙන එහි වාසය කරන්න පුලුවන් උනා. ….” ආයෙත් මම කාලාමයන් ලඟට ගිහින් ඔබ දන්නේ ඔය තරම පමනදැයි ඇසුවා. කාලාමයන් එතකොට එපමන තමයි කිව්වා. මම එතකොට කිව්ව, ආයුෂ්මත් කාලාමයෙනි, මමත් ඒ ධර්මය ශාක්ෂාත් කරගෙන ඉන්නවා කියල. ඔන්න එතකොට කාලාමයන් මට පුදපූජා තියල මේක හරිම ලාභයක්, ඔබත් මමත් මේ පිරිස බෙදාගෙන ඉඳිමු කියල......" නමුත් මේ ධර්මයෙන් මම සොයන නිවන ලැබෙන්නෙ නැහැ. ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයේ උපතක් ලබන්නට විතරයි පුලුවන් වෙන්නෙ කියල මට සිතුවිල්ලක් සිතට ආව....." මේ ධර්මයෙන් අවබෝධයෙන් කලකිරීමකට හේතු වෙන්නෙ නැහැ, ඇලීම ගැලීම නැතිවෙන්නෙ නැහැ, දුක නැතිවෙන්නෙ නැහැ, ශෝකය දුර ලන්න බැහැ, විශේෂ ඥාණයක් ඉන් ලබන්න බැහැ, ඉතින් මම සොයන නිවන නැති නිසා මට එයින් වැඩක් නැහැ. ඉතින් ඒ ආරාමය දාලා ගියා. කුසල් කියන්නෙ මොනවද කියල මට හොයා ගන්න ඕන වුනා. ඊට පස්සෙ මම ගියා උද්දක රාම පුත්‍ර ලඟට. ගිහින් එතුමාට කිව්වා ඔබගේ ධර්මයේ හැසිරෙන්න කැමතියි කියල. රාම පුත්‍ර මට එයා දන්න දේවල් ඉගැන්වුවා. මම ඉතා ඉක්මනට රාමපුත්‍රයන්ගේ ධර්මය ඉගෙන ගත්තා. එතුමාගේ ධර්මය උනත් තිබුනේ නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය දක්වා පමනයි. මම සොයන අමා මහ නිවන රාම පුත්‍ර ලඟ ඉඳගෙන ලැබෙන්නෙ නැතිනිසා රාම පුත්‍රව අතහැරල නැවතත් මහ මඟට බැස්සා."

Saturday, December 13, 2008

මහාබිනිෂ්ක්‍රමණය

මහ බෝසතානන් වහන්සේ ගිහිගෙයින් නික්ම ගියේ ගිහිගෙය පිළිබඳව කලකිරුනු බැවිනි.
කුමන කරුනක් (නු ) නිසා උන්වහන්සේ ගිහිගෙය ගැන කලකිරුනේද? මහබිනික්මනට පෙර තුරුණු වියෙහි උන් මහබෝසතානෝ තුරුණු වියෙහි ලද හැකි ලෞකික සැප සම්පත් මනා ලෙස භුක්ති විඳින සමයෙක, රෝගියෙක්, මහල්ලෙක් සහ මලකඳක් දැකීමෙන් මහත් සේ කම්පාවට පත්වූ සේක. උන්වන්සේගේ විචාරාත්මක මනැසේ ස්වභාවයද එයින් අපට පිළිබිඹු වන්නේය. සාමාන්‍ය කෙනෙකුට එවන් දෙයක් දුටු විට ඒ සිතිවිල්ලක් පමණි. ඊලඟ සිතිවිල්ල සිත තුලට පැමිනි විට පලමු සිතිවිල්ල අමතක වී ගොස්ය.


මේ ස්වභාවයන් සැමටම පොදු බවත් ඉන් ගැලවීමක් නැති බවත් අවබෝධ වූ පසු සිය දයාබර බිරිඳ වූ යසෝදරාවත්, බිලිඳු පුත් රාහුල කුමරු ගැනත් ඉමහත් දුකක් උපන්නේය.

එලෙසම උන්වහන්සේගේ කරුණාව මුලු ලෝ වැස්සන් කෙරෙහි යොමු විය. උන්වහන්සේ ඉන් ගැලවීමේ මාර්ගය සොයා යන්නට අදිටන් කර ගත්තේ ඉන් පසුවය.

උන්වහන්සේගේ බුද්ධත්වයෙන් පසු භික්ෂූන්ට දේශනා කරන ලද සුඛමාල සූත්‍ර දේශනාවෙහි (අංගුත්තර නිකාය 3.38) මෙසේ සඳහන් වී ඇත. මේ බුද්ධ වචනමය......

“මා ගත කල ජීවිතය අතිශයින්ම සුඛෝපභෝගී විය. බරණැසින් ගෙන ආ සඳුන් හැර වෙන සඳුන් වර්ගයක් මා භාවිතා කලේ නැත. මගේ හිස්වැසුම, යට කබාය, උඩ කබාය ආදී වූ ඇඳුම්ද ගෙන ආවේ බරණැසෙනි. වැස්සෙන්, පින්නෙන්, අව්වෙන් ආරක්ෂාවීමට මගේ හිසට උඩින් ආවරණයක් සැමවිටම තිබුණි. මාගේ පියාණන් වහන්සේ මට සාදවා දුන් මාලිගාවන් තුනකි. එකක් වැසි සමයටද, තව එකෙක් සීත සමයටද, අනෙක ග්‍රීෂ්ම සමයටද විය. ඒවායේ මහනෙල් මල් පොකුණු තුනක්ද විය. එකක සුදු මහනෙල්ද, තව එකක නිල් මහනෙල්ද, අනෙකෙහි රතු මහනෙල්ද විය. කවදාවත් මට මාලිගයෙන් පිටතට යාමට සිදුවූයේ නැත. මගේ විනෝදය පිණිස සැම විටෙකම නිලියන් ගී ගයමින් රඟ පාමින් උන්හ. ඒ අතර කිසිදු පිරිමියෙක් නොවීය.

තතු මෙසේ වුවද, මේ සැවොම කවදා හෝ මහලු බවට පත් වන බව සිහිවූ පසු, මගේ තරුණ මදය වියැලී ගියේය.

එසේම, මෙතරම් සැප සම්පත් මා අනුභව කලත් මේ සැවොම, රෝගී ස්වභායට පැමිණිය හැකි බව සිහි වූ විට මා තුල පැවති නිරෝගී මදයද වියැලී ගියේය.

එලෙසම, මේ කොතරම් සැප සම්පත් තිබුනත්, කවදා හෝ මේ සැවොම මිය යන බව සිහි වූ විට මා අතිශයින්ම කම්පා විය. ජීවිතයේ අවිනිශ්චිත බවත් මෙයට පිලියමක් සොයා යාමටත් මට සිත් විය......

පසු කලෙක, වැඩිහිටි විරෝධතා මධ්‍යයේ, මා තාරුණ්‍යයේ අගතැන් පත්ව සිටියදී, රැවුලත් හිසත් මුඩුකොට, කසාවන් සිවුරු හැඳ, ගිහිගෙය හැර ගියෙමි....................

අරියපරියේසන සූත්‍රය ( මජ්ජිම නිකාය 26 )”


සමහර විචාරකයෝ (විශේෂයෙන්ම බටහිර) මහබෝසතාන්ගේ ගිහිගෙය හැරයාම විවිධාකාර ව්ලින් විවේචනය කරති. රාහුල කුමාරයාත්, තුරුණු වියෙහි පසුවන යසෝදරාවත් හැරයාම ආත්මාර්ථකාමී බවක් ලෙස හුවා දක්වන්නෝද සිටිති. යසෝදරාවගේ පියාණෝ, සුප්පබුද්ධ රජතුමාද එම ගණයට වැටේ.

නමුත් මහබෝසතානෝ, සත්‍ය වශයෙන්ම තම පියානන් වූ සුද්ධෝදන රපතුමා යසෝදරා
කුමරිය නිසැක වශයෙන් රැක බලාගන්නා බව දැන සිටි සේක. එකල දඹදිව සමාජ තත්වය සකස් වී තිබුනේ ඒ අන්දමටය. පුරවැස්සන් ඉතාම යුක්තිගරුක, ශීලාචාර අයවලුන් වූ බව වටහා ගත හැක. සෑම සූත්‍රයකම යම්කිසි කෙනෙක් බුදු සමිඳුන් හමු වීමට ගියහොත් ප්‍රථමයෙන් සතුටු සාමීචි සාකච්ඡාවක් සිදු වූ බව සූත්‍ර පිටකයේ ලියැවී ඇත. එයින් පිළිබිඹු වන්නේ සමාජයේ තිබුණු උත්තරීතර භාවයයි.

ලොව පහල වූ උතුම් මනුෂ්‍ය රත්නයකට ද්වේශ කිරීමේ විපාකයක් වශයෙන් සුප්පබුද්ධ රප්තුමා අපාගත වූ බව බුදුසමිඳුන් දේශනා කොට ඇත.


Thursday, December 11, 2008

බුදු සමයේ දඹදිව.........

බෝසතානන් උපන්නේ උතුරු දඹදිව රාජ පරම්පාවකටය. ඉතා උසස් යයි සම්මත ශාක්‍ය වංශයේ පවුලක එතුමා උපත ලද්දේය. සමාජයීය වශයෙන් යම් පරිවර්තන කිහිපයක් මෙකල සිදුවිය. ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රමය වන කෘෂිකර්මය පරයා මුදල් මත සැකැසුණු වාණිජ ක්‍රමයක ආරම්භය මෙකල සිදුවූ ප්‍රධාන සමාජ විපර්යාසය විය. ඒ සමග බිහිවූයේ නවීන 'වාණිජ' සමාජයකි. උසස් කුලවලට අයත් වැසියන්ට නවීන ආර්ථික ක්‍රම පිළිගැනීමටත්, ඒවා අත් හදා බැලීමටත් සිදු විය. පැරණි ආර්ථිකය බිඳ වැටීමත් සමගම එකල පැවති අනෙක් සමාජයීය මතාන්තර, සිද්ධාන්ත, සංස්කෘතික සහ ආගමික වත් පිලිවෙත් ආදී දෑ සියල්ලම දෙස විචාරාත්මක බලන්නට සමාජය පටන් ගත්තේය. පැරණි සම්ප්‍රදායයන්, විශ්වාස, ආගමික හා සංස්කෘතික සිද්ධාන්ත එකිනෙක බිඳවැටෙන්නටත්, නවීන මතාන්තර මතුවෙන්නටත්, නව විද්‍යාවන් බිහිවෙන්නටත් පටන් ගත්තේය. තාරකා ශාස්ත්‍රය එකල දඹදිව ප්‍රධාන විද්‍යාව විය. ග්‍රහයින් ගමන් කරන ආකාරය, සහ නවීන ගණිත ක්‍රම මගින් ඒවා පිලිබඳව අනාවැකි පහල කිරීම ආදී වශයෙන් කාලය කල්ප (aeons) ගනන් වලින් මැනීම මෙකල සිදුවූ සමාජ විපර්යාසයන්ය. එකල විසූ දාර්ශනිකයෝ, කාලානුරූපව "මිනිස් ජීවිතයේ 'පරම සුඛය' කෙසේ ලබා ගත හැකිද? යන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සොයමින් සිටියහ.

මේ දාර්ශනිකයන් ප්‍රධාන් වශයෙන් දෙකොටසකට වෙන් වී තිබුණි.

1 ගතානුගතික, පුරාණ වේද ක්‍රම භාවිතා කරන බ්‍රාහ්මණයින්

2 වේද ශාස්ත්‍රයේ සත්‍යතාවය පිළිබඳව නිරතුරුවම ප්‍රශ්න නගන සමණ (ශ්‍රමණ ) නම් වූ අලුත් සංහිතාය

වේද ශාස්ත්‍රයන්හි විශ්වාසය තැබූ බ්‍රාහ්මණයෝ සම්ප්‍රදාය පරිදි ඔවුන්ගේ යාග හෝමයන්හි නිරත වූහ. ඒ ගැන විශ්වාසයක් නැති අනෙක් දාර්ශනිකයෝ (ශ්‍රමණයෝ ) නිදහස් චින්තනයෙන් යුතුව, භාවනා ආදී සිත පාලනය කිරීමේ ක්‍රියාවලින්ද, විද්‍යාත්මක චින්තන, සහ ගතානුගතික නොවූ සාක්ෂි සලකා බැලීමෙන්ද යුක්ත වූහ. මේ කාලය අතරතුර 'වේද' සහ 'ශ්‍රමණ' යන මේ කොටස් දෙක අතර සෑහෙන ප්‍රමාණයක වෙනස්කම් හා මතභේද ඇති විය.

1. මරණින් මතු පැවැත්ම:
වේද ශාස්ත්‍රධාරී බ්‍රාහ්මණයෝ උත්පත්තියට පෙර හා මරණින් මතු ජීවය එකම ස්ථානයකට රැස් වන බව විශ්වාස කලහ. පුනරුත්පත්තිය ඔවුන් විශ්වාස කලහ. ශ්‍රමණයෝ පුනරුත්පත්තිය විශ්වාස කල අතර එකම තැනකට ජීවය එක්වන බව විශ්වාස නොකලහ. ජීවත්ව සිටිද්දී තමන්ගේ ක්‍රියාවන් අනුව එය වෙනස් වන බව විශ්වාස කලහ.

2. ලෝකායතනයන් යන නමින් තවත් කොටසක් විය. ඔවුන්ගේ විශ්වාසය මරණින් ජීවිතය කෙලවර වන බවත් මෙලොව සැපත බලාපොරොත්තු විය හැකි එකම සැපත බවත් කාමාසාවන්හි ඇලී ගැලී වාසය කලයුතු බව ඔවුන්ගේ විශ්වාසය විය.



3. මේ ජීවිතය ගත කරන විට සිදුකරන ක්‍රියාවන් මරණින් මතු බලපාන බව ලෝකායතනයන් හැර අන් සියලුම දාර්ශනිකයෝ විශ්වාස කලහ. (හේතු ඵල දහම)

හේතු ඵල දහම බලපාන හැටි එකිනෙකා අතර වෙනස් විය.

සිදුහත් කුමරුන්ගේ මහාබිනිෂ්ක්‍රමණය මේ සියලුම කරුණු සලකා බැලීමෙන් සිදුවූ බවට සිතා ගත හැක.